Wolven in schapenvacht. Over de complexiteit van de samenwerking binnen de hulpverlening: Interview met Luc Declercq door Luc Van Helmont

Luc Declercq heeft het over de complexiteit van de samenwerking in de hulpverlening waarin heel wat actoren op mekaar inwerken. Om te beginnen zijn er de cliënten en hun eigen context die vaak heel erg gekwetst zijn en dus kwetsbaar zijn, je hebt de hulpverleners, de organisaties met hun netwerken én de maatschappelijke context waarin die organisaties zitten. Die verschillende actoren werken constructief op elkaar in als ze vanuit hun kracht en vanuit hun kwetsbaarheid met elkaar in wisselwerking treden. Dan kan zich een creatief denken en handelen ontwikkelen waar iedereen van profiteert.

Als de verschillende actoren meer vanuit angst of bedreiging met elkaar in contact komen, kunnen ook destructieve dynamieken ontstaan.
Kenmerkend daarvoor: hevige emoties, misverstanden, roddel, zwarte schapen, fenomenen die erop wijzen dat de samenwerking niet tot iets nieuws leidt maar een gestagneerd patroon vertoont, ondanks de goede bedoelingen van al die mensen. Het beeld van de wolven in schaapsvacht is dan van toepassing: de sociale sector trekt immers mensen aan die er komen werken omwille van de “zachte” waarden. ‘Hulp verlenen’ is de core business en kracht van de medewerkers. Empatisch vermogen, zorg dragen voor de cliënt, hem/haar aanvoelen zijn dé kwaliteiten van de medewerkers. Dat kunnen ze als geen ander. Zij zijn veel minder gericht op confrontatie, spanningen, conflict. Territorium bewaken, indringers verdrijven, conflicten aangaan behoren tot de kwaliteiten van de wolf en die komen niet zo makkelijk op tafel maar verdwijnen in een soort, vaak onbespreekbare, onderstroom.